نام های متدوال برخی ترکیبات شیمیایی

برای یک شمیسیت ضروری است که در محاوره های تجاری از نامهای مصطلح ^* که در بازار استفاده می شود استفاده نماید تا در دیدگاه جماعت بازار به چشم یک عالم غیر متخصص به او نگاه نشود. در کشورهای صنعتی پیشرفته متخصصان تحصیلکرده سطوح بالا مخصوصا در رشته های کاربردی و علوم پایه جایگاه بالایی در مشورت صنعتی دارند.  متاسفانه این مهم در کشور ما یا محقق نشده یا در خوشبینانه ترین حالت مشکل اساسی در محقق شدن دارد. علت بسیار ساده است صنعتی که تحقیقات دانشگاهی کشورش را قبول نداشته باشد و دانشگاهی که شیوه صنعتی موجود را درست نمی داند وجه مشترکی برای پیوند ندارند. در یک صنعت موفق پول نهفته است و در یک دانشگاه به روز شده علم نوین. اگر تلفیقی موثر از تحقیقات دانشگاهی با پول صنعتی بوجود آید حاصل آن یک صنعت مدرن پول ساز و یک تحقیق علمی شایسته ی تقدیر و لایق چاپ شدن در معتبرین مجلات خواهد بود. واقعیت این است که در  پژوهش وقتی  در جهت حذف پارازیت های تقلبی از یک سیستم پیچیده بروکراسی (کاغذ پراکنی اداری! = یارانه نامه پراکنی) استفاده می شود نتیجه این می شود که یک کارشناس پژوهشی در بخش اداری قدرت بیشتری از مدیر مجموعه یافت می کند. به نظر حقیر بخش پژوهشی کشور باید از بیشترین شفافیت برخوردار باشد تا برخوردهای علمی با کارهای علمی صورت پذیرد و اثر سلیقه ها در اعمال محدودیت ها به صفر برسد. شاید در چنین حالتی با وجود کلی طرح های درون دانشگاهی و برون دانشگاهی شاهد گشایشی در بخش علمی - صنعتی کشور و ایجاد مجموعه ای از ثروت - علم باشیم که نتیجه آن ایجاد اشتغال فعال و دوام آن و در آینده ای دور رونق اقتصاد خواهد بود.

هدف از این پست معرفی نام های تجاری و قدیمی است که صنعت کاران پرزحمت به مدد دانش قدیمی اما مطمئن شان از آنها استفاده می کنند.

یا علی

نیتریک اسید=جوهر شوره

سولفوریک اسید=جوهر گوگرد، روغن زاج

کلریدریک اسید=جوهر نمک

استیک اسید= جوهر سرکه

فرمیک اسید=جوهر مورچه

بنزوئیک اسید= جوهر حسن لبه = اشتباه نیست . باور کن

کلسیم اکسید=آهک زنده

کلسیم هیدرواکسید=آب آهک-شیر آهک

کلسیم سولفات= سنگ گچ، ژیپس

کلسیم کربنات=گل سفید، سنگ آهک

منیزیم هیدرواکسید=شیرمنیزی

منیزیم سولفات=نمک اپسوم

منیزیم سیلیکات=پنبه کوهی

آلومینیم پتاسیم سولفات= زاج سفید

آلومینیم پتاسیم سیلیکات= پنبه نسوز

آهن(II) سولفات= زاج سبز

آمونیم کلرید= نشادر

روی اکسید=سفید آب روی

روی سولفات= نمک روی

روی سولفید=بلاند

مس(II) سولفات=کات کبود

سدیم هیدرو اکسید= سود سوزآور

سدیم کربنات= قلیا

سدیم برات=بوراکس

سدیم کلرید= نمک طعام

سدیم نیترات=شوره خاک

سدیم سولفات=نمک گوب

سدیم تیوسولفات=داروی ثبوت

سدیم آلومینیم فلئورید=کریولیت

دی نیتروژن اکسید=گاز خنده

جیوه=سیم آب

جیوه(II)کلرید=سوبلیمه

سرب استات= شکر سرب

سرب تترا اکسید= سرب سرخ

سرب کربنات بازی= سرب سفید

سرب منواکسید= لیتارژ، مردار سنگ

پتاسیم نیترات= شوره قلمی

پتاسیم کربنات= پتاس

پتاسیم هیدرواکسید= پتاس سوزآور

گرافیت=سرب سیاه

نقره نیترات= سنگ جهنم

مخلوط منواکسیدکربن و هیدروژن= گاز آب

مخلوط سدیم بیکربنات و سیتریک اسید= نمک میوه

باریم هیدرواکسید= آب باریت

*

مصطلح

لغت‌نامه دهخدا

مصطلح . [ م ُ طَ ل َ ] (ع ص ) اصطلاح شده . و معنای لفظی سوای معنی اصلی آن که همه ٔ مردم بر آن  اتفاق دارند. (ناظم الاطباء). معنایی شایع نزد گروهی از مردم غیر از معنی حقیقی کلمه . مقرر. (یادداشت مؤلف ). اصطلاح شده : و دیگر آنکه اطلاق به حسب اصل صناعتی بود و آن را مصطلح خوانند چنانک اطلاق لفظ قدیم بر کهنه به وضع و برآنچه وجودش را اولی نبود بحسب اصطلاح . (اساس الاقتباس ص 12). || معنایی که در محاورات مردم معمول باشد. معنای متداولی . (ناظم الاطباء).

- غلط مصطلح  ؛ واژه ای که مردم آن را به صورت غیرصحیح تلفظ کنند. اصطلاحی که تلفظیا کتابت آن به  غلط در میان مردم متداول است مانند مصمم [ م ُ ص َم ْ م ِ ] که به غلط مصمم [ م ُ ص َم ْ م َ ] گویند یا ثُبات بجای ثَبات . 

بنزوئیک اسید :

این اسید که جوهر حسن لبه هم نامیده می شود ، تاریخچه اکتشاف جالبی دارد . شبی زکریای رازی دانشمند بزرگ ایرانی تا دیر وقت در آزمایشگاهش کار میکرد . او روزها و شبهای زیادی را صرف آزمایشهای خود  کرده بود ، بنابراین در کنار ماده جدیدی که کشف کرده بود و خود نیز از کشف آن  بی خبر بود خوابش برد . ماده ای که رازی کشف کرده بود اسید بنزوئیک بود .

در آزمایشگاه او مردی به نام حسن کار می کرد پس از مدتی که از خواب رازی گذشت حسن وارد آزمایشگاه شد او در بدو ورود متوجه بوی بسیار خوبی شد و ماده جدیدی که توسط رازی کشف شده بود توجه او را به خود جلب کرد او بزودی فهمید که این بوی خوب مربوط به آن ماده است . بوی این اسید شبیه تمشک بوده  و بسیار جذاب و مطبوع است . حسن که فکر می کرد ماده کشف شده خوراکی است کمی از آنرا روی لبش چکاند که ناگهان لبش به شدت قرمز شده و شروع به سوزش کرد . ناله حسن زکریا را از خواب بیدار کرد وقتی علت ناراحتی او را جویا شد به کشف جدید خود پی برده و به مناسبت این اتفاق بامزه نام ماده جدید را جوهر حسن لبه گذاشت .

بنزوئیک اسید یک اسید آلی است که در تمشک و پوست برخی از درختان وجود دارد و از آن و برخی نمکهایش بعنوان ماده محافظ یا نگهدارنده استفاده می شود مثلاً در انواع آب میوه و نوشابه

 جوهر حسن لبه :حسن لبه یکی صمغ خالص که به شکل قطعاتی است سفید رنگ، جامد، اشکی شکل، شکننده دارای جوهر حسن لبه گفته می شود، اسیدی است متبلور، سفید رنگ به فرمول خام . ترکیبات شیمیایی. از نظر ترکیبات شیمیایی عمده ترین مادة موجود در حسن لبه بنزوئیک اسید میباشد

 اسید بنزوئیک برای محافظت مواد غذایی بکار می‌رود. از این ماده در ترکیب با اسید سالسیلیک یک نوع داروی ضد قارچ پوستی می‌سازند. این ماده همچنین در خمیر دندان به عنوان ضدعفونی کننده استفاده می‌شود.